1. Truyền thuyết của Tháp Nhạn Phú Yên
Để nói về nguồn gốc của ngọn tháp này thì có rất nhiều câu chuyện cổ tương truyền. Có người kể rằng, xưa kia có nàng tiên nữ Thiên Y A Na hạ phàm chỉ dạy cho người dân sinh sống ở vùng đất này tất cả mọi thứ từ việc cấy cày, dệt vải đến kéo sợi… để họ có thể tìm cách kiếm sống mưu sinh. Sau khi tiên nữ quay trở lại cõi trời, người dân Chăm Pa nơi đây vì thương nhớ và muốn khắc ghi công ơn khai sáng cho dân tộc mình. Vì vậy, họ đã cho xây dựng ngọn tháp ấy để làm nơi thờ phụng nàng.
Cũng theo một truyền thuyết khác thì xưa kia, Tuy Hòa là vùng đầm lầy trũng thấp có vô số thủy quái chuyên quấy phá đời sống người dân nơi đây. Thấy vậy Ông Trời bèn sai người khổng lồ xuống gánh đất lấp vùng trũng này lại, bảo vệ cuộc sống cho người dân. Tuy nhiên khi lấp gần xong, người khổng lồ vội về nên đã gánh nhiều đá hơn khiến cho chiếc đòn gánh bị gãy. Đá từ hai gánh rơi xuống lại nhân gian, một bên tạo thành núi Chóp Chài, một gánh tọa trên núi Nhạn. Đó được cho là nguồn gốc xuất hiện của ngọn tháp.
Xem thêm: Kinh nghiệm du lịch tự túc tại Phú Yên đầy đủ nhất
Còn về tên gọi “tháp Nhạn” thì được người dân ở đây giải thích là do có rất nhiều chim nhạn bay tới đây sinh sống, làm tổ nên ngọn tháp cũng được đặt theo tên của loài chim này.
2. Giới thiệu Tháp Nhạn Phú Yên
Núi Nhạn nằm giữa đồng bằng Tuy Hòa, bên bờ bắc sông Đà Rằng, thuộc thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên. Ngọn núi này còn được người dân địa phương gọi là núi Nhạn Tháp, núi Bảo Tháp, núi Tháp Dinh. Cứ nhắc đến núi Nhạn, ta vẫn không quên nhắc đến dòng sông Đà Rằng êm đềm, lững lờ.
Tháp Nhạn nằm trên đỉnh núi Nhạn, được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XI – đầu thế kỷ XII. Tháp Nhạn trong tiếng Ê-Đê và Jarai gọi là Yang Kơ Hmeng là một tháp Champa nằm trên núi Nhạn, thắng cảnh tiêu biểu của Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên. Đây là một trong những tháp cổ của người Chăm nằm rải rác ở khắp các tỉnh Trung bộ. Bảo tháp của vùng đất Phú Yên có 4 tầng theo hình tứ giác, càng lên cao đỉnh tháp càng thu hẹp nhưng không hề thay đổi các đường nét kiến trúc.
Tháp Nhạn sở hữu độ cao 25m, từ chân tháp đến tầng 1 dài 11m. Chóp nón cùng tượng hình Linga được kết hợp hài hòa trên chóp tháp. Tháp Nhạn không sở hữu những hoa văn trang trí độc đáo như các tháp Chàm khác, nhưng nó cũng để lại ấn tượng sâu đậm trong du khách bởi những đường nét hoa văn đặt bên ngoài góc tháp có hình rồng chạm khắc bằng đá hoa cương tinh xảo, mềm mại và hài hòa, phảng phất linh hồn xưa của văn hóa Chăm hơn 800 tuổi.
Xem thêm: Cảnh đẹp tuyệt mỹ của nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên
Núi Nhạn cao 64 m so với mặt nước biển, vòng núi có chu vi khoảng 1 km và tựa hình cánh chim nhạn dang rộng đôi cánh. Du khách du lịch Phú Yên sẽ được chiêm ngưỡng núi Nhạn sừng sững, kì vĩ giữa bầu trời và được bao phủ bởi sắc xanh của rừng núi rậm rạp. Hướng tầm mắt ra xa, du khách còn trông thấy những cánh đồng lúa Tuy Hòa bạt ngàn, bãi biển Phú Yên xanh ngắt với những con sóng vỗ bờ dữ dội.
Quanh khu vực Tháp Nhạn, du khách sẽ được khám phá những tấm bia, phiến đá to chạm trổ thành những cánh sen và được khắc chữ Phạn cổ – thư tịch duy nhất ở khu vực tháp còn sót lại đến ngày nay. Tháp Nhạn gắn với nhiều giai thoại và vẫn luôn ẩn chứa nhiều điều huyền bí luôn sẵn sàng chờ đợi du khách đến khám phá trong chuyến du lịch Phú Yên.
Trong những năm chiến tranh giữa thế kỷ XX, tháp Nhạn đã từng là mục tiêu nã pháo của thực dân Pháp và 3 góc tháp đổ về hướng Đông. Đến cuối năm 1960, bảo tháp này được tu sửa và bảo tồn những giá trị văn hóa lịch sử. Trải qua những thăng trầm thời gian và biến cố lịch sử, tháp Nhạn vẫn tồn tại như minh chứng hùng hồn cho sức sống mãnh liệt của mình.
3. Khám phá vẻ đẹp Tháp Nhạn Phú Yên
Với sự kết hợp hài hòa giữa vật liệu xây dựng, cùng với những đường nét kiến trúc và nghệ thuật điêu khắc Chăm pa xưa, đã tạo cho tháp một dáng vẻ thanh thoát và tuyệt mỹ. Cho dù oằn mình trải qua bao nhiêu năm tháng đi chăng nữa, tháp Nhạn vẫn đứng uy nghi sừng sững như một nhân chứng sống cho lịch sử, lúc trầm mặc dưới mưa bay, khi thì rực rỡ trong ánh chiều tà, hay lại lung linh khi màn đêm buông xuống. Đến với tháp Nhạn du khách sẽ được chiêm ngưỡng hết những vẻ đẹp kiến trúc Chăm cổ kính, cũng như được tìm hiểu rõ hơn về một nền văn hóa còn ẩn chứa nhiều bí ẩn trong hành trình lịch sử dân tộc.
Xem thêm: Tổng hợp kinh nghiệm du lịch bụi ở Phú Yên từ A - Z
Khi khám phá núi Nhạn trong chuyến du lịch Phú Yên, hẳn bạn sẽ có được những trải nghiệm đầy thú vị. Từ trên đỉnh núi Tháp Dinh lúc ban mai, du khách sẽ thu vào tầm mắt toàn cảnh thành phố trẻ Tuy Hòa lung linh những vạt nắng vàng và bừng sáng bởi ánh đèn đầy sắc màu lúc đêm về. Những cơn gió thoảng qua núi Nhạn sẽ mang đến cho du khách một làn gió mới, vừa mát rượi nhưng cũng nồng ấm mang hương vị đặc trưng của vùng đất Trung bộ đầy nắng và gió.
Du khách du lịch Phú Yên trong những dịp lễ hội sẽ được hòa mình vào các hoạt động văn hóa đặc sắc trên núi Nhạn, nổi tiếng với đêm thơ Nguyên tiêu hằng năm. Đêm thơ là điểm hẹn hàng năm của những người yêu mến thơ ca, các thi sĩ cùng hội tụ dưới ánh trăng và cất lên những vần điệu trữ tình, trải lòng cùng nghệ thuật thơ ca. Ngày hội thơ Nguyên tiêu bao gồm hội thảo thơ, ngâm thơ, triển lãm thơ, bình thơ,… và những hoạt động giao lưu khác. Giữa chốn tịch mịch, tĩnh lặng của màn đêm, khắp núi non này lại trở nên sôi nổi, nhộn nhịp và chứa đựng nhiều ý nghĩa trong văn hóa đất Việt.
Có thể nói Tháp Nhạn Phú Yên là công trình đền tháp tiêu biểu của nền văn hóa Chăm-pa còn sót lại đến ngày nay. Bên cạnh những địa điểm du lịch nổi tiếng ở đất Phú như Ghềnh đá đĩa, Đầm Ô Loan…, Tháp Nhạn là điểm đến không thể bỏ lỡ nếu bạn muốn bồi đắp thêm những kiến thức về nền văn hóa sa huỳnh, cũng như tìm tòi lối kiến trúc Chăm-pa cổ.
Đài tưởng niệm nằm bên đỉnh núi đồng thời cũng là một công trình kiến trúc độc đáo mà du khách đừng quên khám phá khi du lịch Phú Yên. Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ được xây dựng cao khoảng 30m với nền trắng nổi bật lên giữa nền trời xanh.
Xem thêm: Khám phá vẻ đẹp thiên nhiên của Nhất Tự Sơn Phú Yên
Tháp Nhạn nằm trên núi Nhạn, soi bóng trên Đà giang vĩ đại tạo nên bức tranh sơn thủy hữu tình: Núi Nhạn - Sông Đà Rằng. Tháp Nhạn là công trình kiến trúc nghệ thuật có giá trị lịch sử cao của người Chăm và đây cũng là một thắng cảnh tiêu biểu của tỉnh Phú Yên. Tháp Nhạn đã được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa - Thê thao - Du lịch) công nhận là Di tích kiến trúc - nghệ thuật cấp quốc gia vào ngày 16 tháng 11 năm 1988.
Vẻ đẹp của Tháp Nhạn chính là sự hòa quyện giữa hơi thở đến từ tự nhiên cùng nét cổ kính tâm linh của công trình kiến trúc cổ xưa. Có lẽ vì lý do đó, khi nhắc tới Tuy Hòa, người dân nơi đây thường rất tự hào và nhắc tới tháp như một biểu tượng đẹp, đầy sức hút. Với quy mô công phu, hoành tráng và được thiết kế sáng tạo đậm nét nghệ thuật tựa như cánh buồm căng gió chuẩn bị ra khơi, đài tưởng niệm này sẽ là nơi dừng chân lý tưởng của du khách khi khám phá núi Nhạn.
Xem thêm: [Tổng hợp] Kinh nghiệm du lịch Phú Yên từ A-Z
4. Những lưu ý khi tham quan Tháp Nhạn Phú Yên
Địa chỉ: Tháp Nhạn – Núi Nhạn – phường 1 – thành phố Tuy Hòa – tỉnh Phú Yên.
Thời gian tham quan: 6h30 – 23h00 hàng ngày.
Giá vé: Miễn phí.
Đường đi tới Tháp Nhạn: Tháp Nhạn nằm cách trung tâm thành phố Tuy Hòa từ 3-4km. Nếu đi bộ thì du khách mất tầm 20 phút, đi xe máy 10 phút và đi taxi mất 7 phút là đến ngọn tháp lịch sử này.
Kết luận:
Phú Yên ngày càng phát triển du lịch với những điểm đến hoang sơ, gần gũi với thiên nhiên. Trong chuyến du lịch Phú Yên, du khách đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá, tìm hiểu cụm di tích lịch sử cấp quốc gia trên Tháp Nhạn nhé!